Met een goede lijst breng je een werk tot leven, zo weet Marcel Fleury, eigenaar van Gehring/Heijdenrijk. COLLECT is op bezoek bij Europa’s oudste lijstenmakerij in Amstelveen. Een bedrijf dat al sinds 1845 op ambachtelijke wijze kunst inlijst.
Marcel Fleury (°1966) is van huis uit meubelmaker, maar de afgelopen 37 jaar vooral lijstenmaker. Hij en zijn team maken schilderijlijsten voor kunstenaars, verzamelaars, kunsthandelaren, veilinghuizen en musea. Sommige lijsten ontwerpt hij zelf en andere zijn zoals voorgaande eeuwen in alle denkbare stijlen: 17e-eeuws, Italiaans, Louis XIII, Louis XIV, régence, Louis XV, Louis XVI, empire, fineer, jugendstil en modern. Gemiddeld duurt het tussen de een en drie weken, afhankelijk van het model, voordat een lijst klaar is.
Hier worden zo’n 2500 schilderijlijsten per jaar vervaardigd onder daglicht van de enorme atelierruimte. Marcel Fleury weet waarvoor hij het doet: “Door de goede lijst haal je het beste uit het schilderij, je brengt het werk tot leven. Het is zoals het geluid onder een film. Het valt je niet op, maar het is essentieel om de emotie van de film te laten voelen. Het is een dienstbaar beroep en essentieel om de maximale kracht van de kunst te ervaren.”
Zijn bedrijf werkt vaak voor de niche van de markt, maar zo benadrukt de lijstenmaker: “Iedereen is hier welkom hoor.” De juiste lijst kiezen is iets dat ontstaat uit veel kijken en vergelijken. Fleury: “Dat gebeurt hier in de showroom. Voor musea worden lijsten gekozen waarbij de uiteindelijke keuze vaak een compromis is tussen de wensen van de verschillende specialisten. Verzamelaars en kunsthandelaren durven vaak wat explicieter te kiezen waardoor het schilderij vaak meer karakter krijgt. Ik heb ooit, voor de heropening van het Rijksmuseum, als geschenk aangeboden om De Nachtwacht te voorzien van een nieuwe lijst die het schilderij meer versterkt. Maar het museum benadrukte dat het schilderij ooit veel groter is geweest en om die reden koos men om het werk niet te zichtbaar te omkaderen. Het is daarom een simpele bruine lijst. Dat vind ik jammer, want het schilderij kan zoveel krachtiger zijn met een meer uitgesproken zwarte lijst. Daardoor worden de kleuren veel meer versterkt. We hebben in plaats van De Nachtwacht het levensgrote schilderij van Koning Willem I, een werk van Joseph Paelinck uit 1819, voorzien van een nieuwe 18e-eeuwse ornamentlijst.”
